Czym są probiotyki?
Probiotyki − według obecnie obowiązującej definicji ekspertów z FAO i WHO z 2002 r. to żywe szczepy mikroorganizmów, które podawane w odpowiedniej ilości mają pozytywny wpływ na zdrowie człowieka.
Dlaczego mikroorganizmy wpływają na naszą odporność?
Jednym z filarów układu odpornościowego są jelita, a konkretnie tkanka limfatyczna występująca w ich obrębie – GALT (ang. gut-associated lymphoid tissue). Nierozłącznym elementem współdziałającym z układem odpornościowym jelit jest zasiedlająca je mikroflora. W przewodzie pokarmowym człowieka znajduje się około 1014 komórek mikroorganizmów z 400−500 różnych gatunków. Nasze jelita są więc miejscem gdzie komórki układu odpornościowego spotykają się z bakteriami jelitowymi. W ten sposób bakterie jelitowe mogą zmieniać funkcjonowanie naszej odporności.
Skład ilościowy mikroflory u poszczególnych osób jest bardzo zróżnicowany. Zależy on m.in. od warunków środowiskowych, stanu zdrowia, poziomu stresu, cech osobniczych, a także rodzaju diety. Różnorodność mikroorganizmów jelitowych może nieść ze sobą korzyści, ale i stanowić zagrożenie dla zdrowia. Dlatego tak ważne jest aby dbać o skład ilościowy i jakościowy naszej mikroflory jelitowej.
Jak mikroorganizmy wpływają na naszą odporność?
Probiotyki:
- stymulują organizm do namnażania oraz aktywności limfocytów B oraz limfocytów T,
- zwiększają zawartość γ-interferonu we krwi,
- stymulują syntezę i aktywację komórek NK (natural killers),
- wpływają na namnażanie się i aktywację makrofagów,
- stymulują produkcję cytokin,
- zapobiegają kolonizacji drobnoustrojów patogennych dzięki hamowaniu adhezji wirusów do nabłonka.
Większość badań potwierdza, że odpowiednia probiotykoterapia łagodzi przebieg infekcji, skraca czas trwania infekcji i zmniejsza ilość epizodów infekcji górnych dróg oddechowych.
Należy pamiętać, że żywność jest doskonałym źródłem probiotyków. Nie trzeba ich przyjmować wyłącznie w postaci tabletek.
Źródła probiotyków w diecie
- ogórki kiszone,
- kapusta kiszona,
- inne kiszone warzywa
- zakwas buraczany,
- zakwas chlebowy,
- fermentowane napoje mleczne (np. kefir, jogurt),
- kombucha,
- rejuvelac,
- fermentowane produkty sojowe,
- wiele innych.
Probiotyki a COVID-19
W badaniu naukowców z Medical Treatment Expert Group for COVID-19, opublikowanym przez „American Journal of Gastroenterology” przeanalizowano dane 204 pacjentów z potwierdzoną chorobą COVID-19. Naukowcy wykazali, że 48,5% (99) pacjentów trafiło do szpitala z objawami ze strony układu pokarmowego. Były to między innymi brak apetytu (83,8%) i biegunka (29,3%).
Jeżeli chcemy dbać o odporność w czasie pandemii pamiętajmy o naszych jelitach!
Źródła:
- Górska S., Jarząb A., Gamian A., Bakterie probiotyczne w przewodzie pokarmowym człowieka jako czynnik stymulujący układ odpornościowy, "Postępy Hig Med Dośw" 63, 2009, 653–667.
- Maciorowska E., Ryszczuk E., Rola probiotyków i prebiotyków w procesie immunomodulacji w przewodzie pokarmowym, "Zakażenia" 1, 2012, 33–39.
- Kekkonen RA, Vasankari TJ, Vuorimaa T, Haahtela T, Julkunen I, Korpela R. The effect of probiotics on respiratory infections and gastrointestinal symptoms during training in marathon runners. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2007;17(4):352–363.
- Cox AJ, Pyne DB, Saunders PU, Fricker PA. Oral administration of the probiotic Lactobacillus fermentum VRI-003 and mucosal immunity in endurance athletes. Br J Sports Med. 2010;44(4):222–6.